YAZILAR
YÜKSEK ÖĞRETİM ÜNV. GELİRLERİ ÖĞR. YAPISI ÖĞR. KALİTESİ YAYIN VERİMİ PROJE ÜRETİMİ YEN-GİRŞ-TERC GENEL DEĞERLENDİRME ÜNV.GELİRLERİ 2 ENERJİ-SOSYAL YAŞAM BAP ve DESTEKLER TTO SÜRDÜRÜLEBİLİRLİKGENEL DEĞERLENDİRME Bugüne kadar yapılan çok sayıdaki çalışmada ülkemiz genelindeki yükseköğretim kurumlarının mevcut durumları, nitel ve nicel olarak değişik kriterler doğrultusunda incelenmiş ve veriler mukayeseli olarak analiz edilmiştir. Bu çalışmalardan birisi de yazı sonunda kaynak olarak gösterilen çalışmamdır. Daha önce gönderdiğimiz 6 ayrı e-posta ekindeki yazılarımızda, üniversitemizin mevcut durum değerlendirmesi altı ayrı esas üzerinden gerçekleştirilmiştir. Bu esaslar aşağıda sunulmaktadır:
Üniversitemizin 2010-2013 yılları arasındaki 6 ayrı alandan topladığı puanlar ile toplam puan değeri aşağıdaki tabloda sunulmaktadır.
TÜM ALANLARDA YILLARA GÖRE ALAN PUANLAR VE TOPLAM PUAN 
Üniversitemizin 6 ayrı alana bağlı olarak topladığı puanların yıllara göre değişimi aşağıdaki grafikte sunulmaktadır. Bilimsel yayın, tercih edilebilirlik, öğretim gelirleri, öğretim kalitesi ve toplam puanlar esasında en büyük değerler 2010 yılında oluşmuştur. Son yıllarda Üniversitemizin her alandaki puanlarında bir azalma görülmektedir. Toplam puanlar yönünde de azalma olduğu görülmektedir. Söylenildiği gibi son yıllarda üniversitemizde bir atılım olduğu, bir sıçmanın görüldüğünü istatistiki bilgiler doğrulamamaktadır. Bu istatistiki bilgiler, üniversitemizde son yıllarda ciddi bir kan kaybının olduğunu göstermektedir. Aşağıdaki tabloda 2010-2013 yılları arasındaki 4 yıl için üniversitemize ait her alandaki ülke sıraları görülmektedir. Altı ayrı alanda ülke sıralarındaki değişim aşağıdaki grafikte sunulmaktadır. Bu grafik hangi alanlarda zayıflıklarımızın olduğu, hangi alanlarda üstünlüklerimiz bulunduğunu açık bir şekilde göstermektedir. Bu şekilden de görülebileceği gibi özellikle bilimsel yayın ve proje üretimi yönünden yapacağımız ciddi bir atılım, üniversitemizin ülke sırası yönünden yerinin daha üst seviyelerde oluşmasını sağlayacaktır. Önümüzdeki 4 yıl için yapacağımız stratejik planlama için bu veriler etkili bir şekilde kullanılacaktır.
TÜM ALANLARDA YILLARA GÖRE ÜLKE SIRALARI
Aşağıdaki tablo ve grafikte 2013 yılı için üniversitemizin 6 ayrı alana bağlı olarak oluşan toplam puanlarının, değişik alanlarda ülkemizde üst sıralarda yer alan üç üniversite (Boğaziçi, Hacettepe ve Ortadoğu Teknik) ile ilimizde yer alan Anadolu Üniversitesi'nin genel değerlendirme alanı ile ilgili temel parametreleri karşılaştırılmıştır. İlgili verilerin grafiksel sunumu ise alttaki şekilde verilmektedir. Bu verilere göre bir alan hariç en düşük puanlar Üniversitemiz için gerçekleşmiştir. Toplam puanlar yönünden de en düşük değer Üniversitemize aittir. TÜM ALANLARDA FARKLI ÜNİVERSİTELER İÇİN ALAN VE TOPLAM PUAN DEĞERLERİ
Üniversitemiz ve diğer dört üniversitenin 2013 yılı için her alandaki ülke sıraları, aşağıdaki tabloda verilmektedir. İlgili verilerin grafiksel gösterimi de aşağıdaki şekilde sunulmaktadır. Bu verilere göre Üniversitemiz 2013 yılı için 23’üncü sıradadır. Üniversitemizin orta vadede 670 puanla ülke sıralamasında ilk 15 içinde, uzun vadede (4 yıl sonunda) 715 puanla ilk 10 içinde yer almasını hedefliyoruz.
TÜM ALANLARDA FARKLI ÜNİVERSİTELER İÇİN ÜLKE SIRALARI
SONUÇ Stratejilerimizi doğru belirlemek için 103 devlet üniversitesinin verilerini kullanarak “Devlet Üniversiteleri: Performans Değerlendirme, Finansman Modeli ve Yeniden Yapılanma” isimli kitabı hazırladık. Diğer taraftan yalnızca üniversitemiz verileri ,Anadolu Üniversitesi, Boğaziçi, Hacettepe ve Orta Doğu Teknik Üniversitesi'nin verileri ile kıyaslamalı analiz yapılmıştır. Bu analizler sonucunda; üniversitemizin önümüzdeki dört yılın sonunda “30.000 öğrenci ve 500 milyon TL” ödeneğe ulaşması sonucuna ulaştık. Bu “ÖĞRETİM GELİRLERİ” çerçevesinden stratejik hedefimizdir. Üniversitemize “ARAŞTIRMA ÜNİVERSİTESİ” hüviyetini kazandırmamız gerekiyor. Bunu da Üniversitemizin en temel hedefleri arasına koyuyoruz. Toplam 30 000 öğrenci hesabıyla önümüzdeki dört yılın sonunda üniversitemizin 6 000 lisansüstü öğrencisi olması ve bunun da en az 2 400’ünün doktora programlarında yer almasını hedefliyoruz. Üniversitelerde performans değerlendirme esasında dikkate alınan önemli parametrelerden biri, öğretim kalitesidir. Öğretim kalitesi alanında üniversitemiz ve diğer dört üniversitenin öğretim puanları incelendiğinde 2010-2013 yılları arasındaki 4 yılda en düşük ÖĞRETİM KALİTESİ PUANI ortalama 150.78 ile üniversitemize aittir. Üniversitemiz “Öğretim Kalitesini” üst noktalara çıkartmalıyız. Bunun için öğretim üyesi başına öğrenci sayımızın önümüzdeki dört yılın sonunda 30 öğrenci, yardımcı öğretim üyesi başına 25 öğrenci ve ekte değinilen kaynak eserdeki değerlendirmeye göre Öğretim Kalitesi alanında ilk on üniversite içinde yer almayı hedefliyoruz. Üniversitemiz maalesef son yıllarda bilimsel çalışmalar yönünden de gerekli gelişmeyi sağlayamamış, hatta yayın ve atıf esasında YÖK sistemi içindeki payı gittikçe azalmıştır. Yayın verimimizi şüphesiz arttırmalıyız. Öğretim Üyesi başına yayın sayımızı orta vadede 1.0’e ve uzun vadede (4 yılın sonunda) 1.3’e çıkarmayı hedefliyoruz. Yayınlarımızın niteliği yönünden önem arz eden yayın başına atıf oranını da orta vadede 0.5’e ve uzun vadede de 0.7’e çıkartmak istiyoruz. Bunun için Merkezi Laboratuvarımızı, Tematik Laboratuvarlarımızı ve Ar-Ge Merkezimizi kurup yayın verimimizi üst seviyeye çıkartmayı planlıyoruz. Üniversitemizi lisansüstü eğitim merkezi yapmak için lisansüstü öğrencilerimize ve bilimsel yayın verimimizi direkt arttırmak için akademisyenlerimize teşvikler sağlayacağız. Bir ülkede üniversitelerin en önemli katkısı insan yetiştirmekten sonra bilgi üretmesidir. Yeni bilgiyi üreten ülkeler şüphesiz çağın etkili ülkesi olurlar. Proje üretmek bu manada yeni bilgiyi üretme gayretidir. TUBİTAK ve SAN-TEZ proje sayıları ve proje bedelleri yönünden ülke yükseköğretimi (103 devlet üniversitesi) içindeki payımız gittikçe azalmıştır. Diğer taraftan proje bedelleri yönünden, YÖK sistemi içindeki payımızın nispi olarak daha düşük olduğu görülmektedir. Bu durum, projelerin daha düşük nitelikte olduğunu göstermektedir. Üniversitemiz ile Boğaziçi, Hacettepe ve Ortadoğu Teknik ve Anadolu Üniversitesi’nin proje üretimi ile ilgili temel parametreleri karşılaştırıldığında, en düşük bilimsel proje üretimi puanı üniversitemize aittir. Proje üretimi alanında 1000 öğretim üyesi başına kısa vadede proje sayımızın (TÜBİTAK-SANTEZ) 50 ve uzun vadede (4 yıl) 75 olması stratejik hedefimizdir. Proje üretimi alanında üniversite puanımızın 180 olmasını hedefliyoruz. “Girişimci ve Yenilikçi Üniversite Endeksi” üniversitelerin bilimsel ve teknolojik araştırma yetkinliğine, fikri mülkiyet etkinliğine, işbirliği ve etkileşim aktivitesine, girişimcilik ve yenilikçilik kültürüne ve ekonomik katkı ve ticaretleşme potansiyeline bağlı olarak tanımlanmaktadır. Üniversitemizin 2011-2013 yılları arasında yenilikçilik-girişimcilik ve tercih edilebilirlik alanında ülkemizdeki sırası 21 ile 44 arasındadır. Üniversitemizin bu endekste üst sıralarda yer alması için öncelikli olarak “ÖĞRETİM GELİRLERİ” , “ÖĞRETİM YAPISI” , “ÖĞRETİM KALİTESİ” , “YAYIN VERİMİ” ve “PROJE VERİMİ” çerçevesinden stratejik hedeflerimizi yakalamalıyız. Üniversitemizin önümüzdeki dört yılın sonunda yenilikçilik-girişimcilik ve tercih edilebilirlik alanında ülkemizdeki ilk 10 devlet üniversitesi içinde olması stratejik hedefimizdir. Üniversitemizin “ARAŞTIRMA ÜNİVERSİTESİ” olmasını ve tüm alanlarda orta vadede 670 puanla ülke sıralamasında ilk 15, uzun vadede (4 yıl sonunda) 715 puanla ilk 10 içinde yer almasını hedefliyoruz.
Selam, Sevgi ve Saygılarımla.
Prof.Dr. Hasan TOSUN Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Rektör Adayı
Kaynak: Tosun, H. (2015) “Devlet Üniversiteleri-Performans Değerlendirme, Finansman Modeli ve Yeniden Yapılanma” Ankara, 373 s. |
